Eindhoven, 04 mei 2021| Maag-darm-leverarts oncoloog prof. dr. Erik Schoon is de veertiende hoogleraar binnen de muren van het Catharina Ziekenhuis. Schoon bekleedt de leerstoel ‘Nieuwe technologie ten behoeve van diagnostiek en behandeling in de endoscopische oncologie’ aan de Universiteit Maastricht. Hij gaat zich als hoogleraar inzetten om het opsporen en behandelen van vroege tumoren van het maagdarmkanaal verder te verbeteren.

Opsporen en Behandelen

Slokdarmkanker is één van de snelst stijgende vormen van kanker in de Westerse wereld. Deze vorm van kanker komt vaker voor bij mannen. De ziekte kan ontstaan vanuit de zogenoemde Barrett slokdarm; dit zijn veranderingen in de slokdarm die ontstaan onder invloed van chronisch maagzuur, ook wel reflux genoemd.

15 jaar geleden werden vanuit Japan technieken ontwikkeld om vroege vormen van slokdarmkanker via een endoscoop te behandelen. Schoon maakte zich deze nieuwe techniek meester en groeide daarmee uit tot wereldwijd specialist in dit vakgebied. In het Catharina Ziekenhuis werd een gespecialiseerd Barrett-team opgericht, met medisch specialisten, verpleegkundig specialist, verpleegkundigen en pathologen.

In totaal zijn in het Catharina Kanker Instituut nu al meer dan 400 orgaan-sparende operaties van de slokdarm uitgevoerd. Het intact laten van de slokdarm leidt tot een lager risico en een betere kwaliteit van leven voor de patiënt. Bovendien zijn de ingrepen goedkoper dan een uitgebreide operatie. ”De introductie van deze nieuwe technieken in Nederland is medisch gezien de meest spectaculaire ontwikkeling in ons vakgebied die ik heb meegemaakt”, zegt Schoon. “Na de eerste succesvolle behandelingen juichte het gehele team op de behandelkamer, zo blij waren we voor de patiënten.”

In het Catharina Ziekenhuis worden inmiddels alle Barrett-patiënten uit Zuid-oost Nederland behandeld. Het ziekenhuis is daarmee samen met het Amsterdam UMC het grootste centrum van Nederland op dit gebied. Ook buiten Nederland staat het centrum goed aangeschreven. Zo werden in het ziekenhuis de eerste patiënten in de Westerse wereld met een rest slokdarmtumor endoscopisch behandeld na radiochemotherapie.

Afwijkingen in de slokdarm zijn zeer moeilijk te herkennen. Naast zijn werk als MDL-arts geeft Schoon daarom internationaal onderwijs aan specialisten en MDL-artsen in opleiding. Ook spreekt hij vaak op internationale congressen en is hij actief als adviseur voor onder meer de Europese Commissie. Zijn wetenschappelijk werk naar de vroege vormen van kanker leidde tot deelname aan meer dan 150 internationale publicaties. Het wetenschappelijk onderzoek wordt naast onder meer het KWF kankerfonds ook gesponsord door het eigen Catharina onderzoekfonds.

Samenwerking met universitaire centra

Samen met de ‘Video and Coding Architecture groep’ van de afdeling Electrical Engineering van Professor Peter de With en ir. Fons van der Sommen van de Technische Universiteit Eindhoven, ontwikkelde Schoon als eerste in de wereld een algoritme dat vroege vormen van kanker in de slokdarm kan herkennen. Om die techniek verder te verfijnen is er nauwe samenwerking met diverse universitaire centra zoals Maastricht, Amsterdam, Rotterdam en Nijmegen.

Maag-en dikke-darmkanker

Schoon en het team van onderzoekers richten zich inmiddels niet alleen meer op slokdarmkanker. Ook voor maagkanker en dikke darmkanker is het van belang om vroege vormen van kanker te herkennen en te behandelen. Op dit moment loopt er een onderzoek waarbij met behulp van kunstmatige intelligentie een algoritme is ontwikkeld voor de opsporing van poliepen in de dikke-darm tijdens een coloscopie.

Ook kan er op basis van de uiterlijke kenmerken van de poliep voorspeld worden of een poliep kwaadaardig kan worden of niet. Als uit onderzoek blijkt dat deze aanpak voldoende betrouwbaar is, kan dit de veiligheid voor patiënten verhogen en de kosten van een onderzoek sterk reduceren. “De ontwikkelingen op dit gebied gaan razendsnel. Zeker nu er wereldwijd veel aandacht is voor de medische toepassingen van kunstmatige intelligentie. Toen wij tien jaar geleden startten was er weinig belangstelling in de medische wereld, nu is het booming.”

Veertiende hoogleraar

Naast Schoon zijn ook gynaecoloog-oncoloog Ruud Bekkers, chirurg-oncoloog Ignace de Hingh, chirurg-oncoloog Harm Rutten, longarts Frank Smeenk, dermatoloog Peter Steijlen en vaatchirurg Joep Teijink hoogleraar aan de Universiteit Maastricht. Cardioloog Lukas Dekker, vaatchirurg Marc van Sambeek, oud-cardioloog Nico Pijls, klinisch chemicus Volkher Scharnhorst en oud-intensivist-anesthesioloog Erik Korsten zijn als hoogleraar verbonden aan de Technische Universiteit Eindhoven. Gynaecoloog Dick Schoot is professor aan de Universiteit van Gent in België. En bestuursvoorzitter Nardo van der Meer is hoogleraar aan TIAS School for Business and Society in Tilburg.

Bron: Catharina Ziekenhuis

Datum: 5 mei 2021