Programma-adviseur Annemarie Nikken (51) heeft altijd al interesse gehad in de zorg. Ze volgde een studie Beleid en Management Gezondheidszorg aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam en werkte 14 jaar in de fitnessbranche in de sales. Nu werkt ze met veel plezier bij BioCheck, het vitaliteitscentrum van oud-olympiër Patrick van Luijk en Stans van der Poel, dat vitaliteits- en herstelprogramma’s aanbiedt.

“Zelf heb ik een flinke burn-out achter de rug gehad en ondanks het vele sporten, volgen van een meditatiecursus en beoefenen van yoga knapte ik maar niet op. Een vriendin van mij attendeerde mij op BioCheck. Toen leerde ik Patrick van Luijk kennen”, vertelt Annemarie. Dankzij het herstelprogramma van BioCheck knapte Annemarie naar eigen zeggen ‘zienderogen’ op. “Nadat ik hersteld was van mijn burn-out kwam er een vacature vrij.” Zonder te twijfelen solliciteerde Annemarie. Iets waar ze nog geen moment spijt van heeft gehad. “Bij BioCheck doen we veel aan kennisdeling. Door mijn eigen ervaring kan ik mensen goed adviseren welk behandelprogramma het beste bij hen past. Dat is ontzettend fijn.”

Er worden bij BioCheck verschillende programma’s aangeboden, curatieve herstelprogramma’s, programma’s die bedoeld zijn om te genezen en vitaliteitsprogramma’s. De curatieve herstelprogramma’s richten zich op duurzaam herstel van burn-outs en chronische vermoeidheid (o.a. na kanker). Deze worden eventueel aangevuld met mentale coaching. Daarnaast zijn er preventieve vitaliteitsprogramma’s die mensen helpen in balans te blijven of voor mensen die al een periode ervaren dat zij op hun reserves functioneren.

“Mensen kunnen zelf kiezen of zij bijvoorbeeld willen roeien, fietsen of hardlopen. Hoe zwaar zij dat doen, hangt af van hun dagelijkse belastbaarheid. De app helpt hen op het juiste niveau te trainen.” Deze manier van trainen brengt ons terug naar de tijd waar we niet anders konden dan direct actie ondernemen wanneer we stress ervaarden. “Vroeger toen we gingen jagen en we een beer zagen, kozen we ervoor om te vechten of te vluchten”, legt Annemarie uit, “We kwamen meteen fysiek in actie na een stressreactie waardoor het autonome zenuwstelsel in balans bleef. Dat doen we tegenwoordig niet meer. Ons gaspedaal is continue ingetrapt, met alle input vanuit social media, de deadlines op werk en/of eventuele problemen thuis. Hierdoor bouwen we veel stress op waar tegenover we niet direct een fysieke activiteit zetten. Daardoor lopen we de kans volledig ontregeld te raken.”

Hoe werkt dit nu fysisch?
Iedereen levert een vorm van arbeid. Of dat nu werken, sporten, ziekte of stress is. De mate hoe je hiervan herstelt, bepaalt of je fit blijft of vermoeider raakt. Als je steeds slechter herstelt van arbeid, dan kom je tot een niveau van vermoeidheid waarin een simpele taak zoals het verwerken van je e-mails of de trap oplopen eenvoudigweg niet meer lukt.

Autonome zenuwstelsel
Ons autonome zenuwstelsel stuurt allerlei processen in ons lichaam aan waarbij we niet hoeven na te denken: hartslag, ademhaling, spijsvertering, slaap-waakritme, hormoonhuishouding, etc. Deze bestaat uit de sympathicus, het gaspedaal van ons lichaam die ervoor zorgt dat we actie kunnen ondernemen en presteren en de parasympathicus, het rempedaal van ons lichaam, die ervoor zorgt dat we kunnen ontspannen en herstellen.

Bij mensen met een burn-out of chronische vermoeidheid meet BioCheck op het moment dat zij stil in een stoel zitten dezelfde activiteit als wanneer zij zo hard mogelijk een 5 km proberen te rennen. Dat gebeurt de hele dag door. Het autonome zenuwstelsel is dan volledig ontregeld. Hun gaspedaal staat de hele dag aan.

“Vroeger kwamen we meteen fysiek in actie na een stressreactie waardoor het autonome zenuwstelsel in balans bleef. Dat doen we tegenwoordig niet meer.”

Na de cardiosessie doen mensen mobiliteitsoefeningen onder leiding van een trainer. “Chronisch vermoeide mensen zijn vaak erg verzuurd en worden hierdoor stijf en krijgen allerlei pijnklachten. Bij één van de oefeningen moeten mensen op vijf verschillende manieren zonder hun handen opstaan. Mensen worden hierdoor weer flexibeler en hierdoor worden pijn en stijfheid verminderd.”

Vervolgens gaan mensen op de trilplaat. “Deze training bevordert de doorbloeding, het neurologische systeem en vergroot de botdichtheid”. Als afsluiter van de training gaan mensen op de ligstoelen tien minuten hun ademoefening doen. De ademhaling is één van de belangrijkste tools die je hebt om je autonome zenuwstelsel te beïnvloeden. “Mensen leren te ademen op de manier hoe zij dat als baby deden en hoe ademen oorspronkelijk bedoeld is. Ademhaling zorgt er nog meer dan voeding voor om de zuurtegraad van het lichaam in balans te houden. Het is iets dat je de hele dag door doet. Als je niet op de juiste wijze ademhaalt, bouw je onbewust veel stress op.” Op deze manier kan jouw lichaam heel erg van slag raken en kan zelfs het maagdarmstelsel van streek zijn. “Je kunt dan nog zo gezond eten, maar je lichaam kan dan de voedingsstoffen niet meer goed opnemen. Daarom is het belangrijk om bij een burn-out eerst je lichaam in balans brengen. Daardoor wordt het letterlijk helderder in jouw hoofd en beklijven de eventuele adviezen van een mental coach ook beter.”

“Ademhaling zorgt er nog meer dan voeding voor om de zuurtegraad van het lichaam in balans te houden. Het is iets dat je de hele dag door doet. Als je niet op de juiste wijze ademhaalt, bouw je onbewust veel stress op.”

Naar je lichaam luisteren

“Er wordt altijd geadviseerd om goed naar je lichaam te luisteren, maar hoe je dat nou eigenlijk doet, weet bijna niemand.” BioCheck wil ervoor zorgen dat mensen inzicht krijgen in hun fysieke gesteldheid. “De HRV-metingen en de adviezen van de app zorgen ervoor dat mensen inzicht krijgen in wat hun lichaam nodig heeft.” Naast de HRV-metingen kunnen mensen ook een logboek bijhouden in de app. “Dit zorgt ervoor dat mensen inzien waardoor ze een hogere of juist een lagere HRV-meting hebben. Als mensen de avond voor hun meting een heftig gesprek hebben gehad, kan dit invloed hebben op de meting. Mensen zien hierdoor waar hun stress vandaan komt.

Voorkomen is beter dan genezen

BioCheck krijgt veel verschillende mensen over de vloer, maar wel mensen die een aantal eigenschappen gemeen hebben. “We zien vaak mensen die perfectionistisch zijn, altijd doorgaan en nooit opgeven, geen nee durven of kunnen zeggen, een groot verantwoordelijkheidsgevoel hebben en vooral altijd tot het gaatje gaan”, vertelt Annemarie, “Ik herken mezelf hier ook in. Ik sportte me suf, at gezond, maar luisterde nooit echt naar wat mijn lichaam daadwerkelijk nodig had.” Als advies geeft Annemarie om goed je herstelmomenten te pakken. “Pak niet alleen in het weekend, maar gedurende de hele dag je herstel.” Daarmee wordt niet bedoeld dat mensen om het halfuur op de bank gaan liggen, maar adviseert Annemarie: “Loop een rondje extra in de pauze, trek je schouders omlaag en let op je ademhaling.” Zelf blijft Annemarie ook na het herstel de app van BioCheck gebruiken. “Ik train 1 keer per week binnen mijn belastbaarheid, doe 1x per week aan krachttraining en doe daarnaast nog 1 keer in de week aan yoga. Ik merk dat dit mij ontzettend helpt.”

Zorginnovatieprijs 2019

“Zo snel mogelijk over het hele land beschikbaar zijn en steeds meer mensen kunnen helpen met burn-outs en vermoeidheidsklachten.” BioCheck heeft tijdens het Rotterdamse zorgontbijt de Regionale Zorginnovatieprijs van de provincie Zuid-Holland gewonnen en staat nu in de finale van de Nationale Zorginnovatieprijs. Naast de Vakjuryprijs kan BioCheck op 14 maart ook de Publieksprijs winnen.

Wil je BioCheck jouw stem geven? Dan kan dat op: https://www.zorginnovatie.nl/finalisten-nationale-zorginnovatieprijs-2019.