In Nederland is het afsteken van vuurwerk een traditie. In de maanden december en januari is het echter voor veel mensen, dieren en niet te vergeten, het milieu, ronduit afzien. Geen vuurwerk, of in elk geval minder vuurwerk, rond de jaarwisseling is voor veel mensen een lang gekoesterde wens. Jaarlijks vallen er vele slachtoffers en zelfs doden. Tijd voor actie!

Ik heb een gesprek met een gedreven arts, een man met een duidelijk doel en missie in het le- ven, oogarts drs. J.T.H.N. de Faber. Oogarts De Faber is gespecialiseerd in kinderoogziekten in het oogziekenhuis te Rotterdam. Hij strijdt al ja- ren voor het vuurwerk verbod en kan inmiddels het ‘gezicht’ van de anti-vuurwerkbeweging worden genoemd. “Vuurwerk is mooi, maar slechts enkele seconden. Daarna ondervinden wij, als artsen, de verschrikkelijke gevolgen.

Elk jaar weer gebeuren er ongelukken waarbij oogletsel aan de orde van de dag is en waarbij ik in ernstige gevallen zelfs het oog moet ver- wijderen. Mijn collega-artsen zijn ook met de gevolgen van het ‘vuurwerkfeest’, aan handen, vingers, het hoofd en andere lichaamsdelen, in de weer. De jaarwisseling brengt dikwijls com- plete oorlogstaferelen met zich mee, een heus veldhospitaal”, begint De Faber. Oogarts De Faber vindt het onverantwoord dat burgers zelf vuurwerk afsteken, de gevolgen hiervan zijn namelijk veel te groot. “Ieder jaar weer hoor je via de media dat het een rustige jaarwisseling

Elk jaar weer gebeuren er ongelukken waarbij oogletsel aan de orde van de dag is en waarbij ik in ernstige gevallen zelfs het oog moet ver- wijderen. Mijn collega-artsen zijn ook met de gevolgen van het ‘vuurwerkfeest’, aan handen, vingers, het hoofd en andere lichaamsdelen, in de weer. De jaarwisseling brengt dikwijls com- plete oorlogstaferelen met zich mee, een heus veldhospitaal”, begint De Faber. Oogarts De Faber vindt het onverantwoord dat burgers zelf vuurwerk afsteken, de gevolgen hiervan zijn namelijk veel te groot. “Ieder jaar weer hoor je via de media dat het een rustige jaarwisseling was. Elke keer denk ik dan ‘loop rond de jaar- wisseling eens één keer mee in een willekeurig ziekenhuis. De toestroom van ernstig gewonden is dan met geen pen te beschrijven. Niet alleen bij ons, maar ook in andere landelijke zieken- huizen. Het zware knalvuurwerk veroorzaakt het meeste letsel en schade, vooral bij mensen die er omheen hebben gestaan of bij achteloze voorbijgangers. Het is van het grootste belang de uitvoering aan professionals over te laten, op een centraal punt binnen een gemeenschap. Laat het afsteken van vuurwerk een feest zijn. Professioneel vuurwerk is mooi, maar laat vuurwerk niet het laatste zijn wat je ogen zien. Ik zie teveel slachtoffers”, stelt De Faber.

Aanleiding tot actie

“Ik kan natuurlijk talrijke incidenten noemen, maar één slachtoffer is mij in het bijzonder bijgebleven. Jaren geleden, tijdens Nieuwjaar, werd op de arm van zijn vader het jongste slachtoffer binnen gebracht die ik ooit heb moe- ten behandelen. Zijn rechteroog was er ernstig aan toe, hij huilde hartverscheurend. De pijn was ondragelijk. Tijdens het ‘feest’ hadden zijn ouders een babyvuurpijl in een vuurkorf ge- gooid. Eén daarvan had zijn gezichtje geraakt. Een onschuldig kind van slechts 3 jaar oud, on- verteerbaar. Zo’n kind weet niet wat hem over- komt. Ik heb hem drie keer moeten opereren. De schade aan het oog was dermate erg, dat ik een kunstlens heb moeten plaatsen. Zijn andere oog werd jarenlang afgeplakt om te voorkomen dat het aangetaste oog ‘lui’ zou worden. Dat jongetje is nu bijna volwassen, maar die ene vuurpijl heeft hem een levenslange handicap bezorgd. Hij raakte getraumatiseerd, elk hard geluid was daarna een hel. Hij heeft nog steeds therapie nodig om redelijk angstenvrij door het leven te kunnen”, vertelt De Faber.

Dierenleed en milieuverontreiniging

Het is algemeen bekend dat vuurwerk ontzettend veel dierenleed veroorzaakt. De meeste dieren leven dagenlang in angst en stress. Veel honden zijn zo bang dat ze buiten niet eens hun behoef- te durven doen. Daarnaast ondervindt het wild in de natuur ongekende stress door de harde knallen. In blinde paniek rennen ze dikwijls voor een auto. Het gaat wel erg ver dat een traditie ervoor zorgt dat zoveel dieren onnodig moeten lijden. Echter, ook het milieu ondervindt veel schade. “Bij het afsteken van vuurwerk komen allerlei stoffen vrij, voor de lucht en voor het grondwater zeer schadelijk. Fijnstof ook, dat tij- denlang in de lucht blijft hangen, de zogenaam- de vuurwerkmist. Zware metaalsoorten, waaron- der met name koper, zijn bij hoge concentraties giftig. Deze schadelijke stoffen zijn zeer nadelig voor de volksgezondheid”, aldus De Faber.

Publicititeit

“Als medicus signaleerde ik te vaak de gevolgen van vuurwerk. Ik wilde iets doen! Ik merkte tijdens congressen dat collega’s mijn standpunt wilden ondersteunen”, zegt De Faber. Ook bij Burgemeesters, politie en brandweer vindt

De Faber steeds meer weerklank. “Tijdens de laatste 10 tot 15 jaar merk ik dat de zwijgende massa begint te ontwaken. Veel mensen krij- gen schoon genoeg van vuurwerkoverlast. Het wordt inmiddels een mislukte traditie genoemd. In andere landen wordt het heel anders aange- pakt. Daar wordt het afschieten van vuurwerk door consumenten niet geaccepteerd, waardoor er dus ook veel minder ongelukken gebeuren”, gaat De Faber verder. De Faber was initiatief- nemer van het Landelijk Vuurwerkmanifest. Steeds meer organisaties en consumenten plei- ten voor een consumentenvuurwerkverbod. Bepaalde politieke partijen zijn het volledig eens met zijn pleidooi en staan pal achter zijn missie. Andere politici wenden echter ontzet hun hoofd af bij het zien van ernstig toegeta- kelde ogen. “Dat is wat mij betreft ‘de kop in het zand steken – tactiek’ en daar bereik je niets mee. Ik heb als arts een eed afgelegd. De eed van Hippocrates, waarin artsen zichzelf ver- plichten bepaalde beroepsregels te zullen hand- haven. Politici zouden ruggengraad moeten tonen en in alle gevallen voor het welzijn van de bevolking moeten gaan. De huidige stand van zaken is dat het kabinet heeft beslist om het advies van de Onderzoekraad voor Veiligheid om knalvuurwerk en vuurpijlen te verbieden, niet aan te nemen” vertelt De Faber.

De Faber eindigt het gesprek met een beroemde uitspraak van Mahatma Gandhi (wereldberoem- de Indiase held, icoon en wijze man). “Eerst negeren ze je, dan lachen ze om je, daarna bevechten ze je en tenslotte win je. Over 3 jaar ga ik met pensioen, ik heb nog even de tijd om mijn missie te voltooien. Verbied vuurwerk voor consumenten, laat het over aan professionals. Dat is mijn missie”, zegt De Faber ter afsluiting.

Met dank aan oogarts drs. J.T.H.N. de Faber Oogziekenhuis Rotterdam, www.oogziekenhuis.nl

Bron: Alette Magazine