Is Tilburg beter af met één of twee ziekenhuizen? Deze vraag staat centraal in het nieuwe boek ‘Met of tegen elkaar’. In deze 176 pagina’s omvattende uitgave is door historicus Rob Wolf het verloop van de geschiedenis van de ziekenhuizen in Tilburg vastgelegd, vanaf het einde van de Tweede Wereldoorlog tot en met de eerste coronagolf in het voorjaar van 2020.

De titel Met of tegen elkaar drukt uit dat Tilburg weliswaar een halve eeuw (1966-2016) twee zelfstandige ziekenhuizen heeft gekend, maar ook dat deze situatie omstreden was. Het begon tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen de toeloop naar het St. Elisabeth Ziekenhuis zo groot was, dat er hulpziekenhuizen in gebruik werden genomen. Dit is het begin van een ontwikkeling in 1966, die leidde tot de opening van een tweede ziekenhuis in de stad: het Maria Ziekenhuis in Tilburg-Noord.

Ziekenhuiskwestie

Onder de medisch specialisten bestond veel onvrede over het tweede ziekenhuis. Dat bleek toen het bestuur van het R.K. Gasthuis de nieuwbouw van het verouderde St. Elisabeth Ziekenhuis ter hand nam. Terwijl het bestuur in Tilburg-Zuid wilde bouwen, pleitten de medische staven voor concentratie naast het Maria Ziekenhuis. De Tilburgse ziekenhuiskwestie was geboren. Tussen 1969 en 1975 kruisten het bestuur en de medische staven, de laatste gesteund door de Tilburgse gemeenteraad, de degens over de vraag waar het nieuwe Elisabeth moest verrijzen en of de stad het beste af was met één dan wel met twee ziekenhuizen. Het bestuur zet door: het nieuwe St. Elisabeth Ziekenhuis werd in 1982 geopend.

Vervolgens worden in het boek de fusiepartners St. Elisabeth Ziekenhuis en TweeSteden ziekenhuis voorgesteld. Schrijver Rob Wolf behandelt daarna de voorgeschiedenis van de fusie die ertoe leidt dat Tilburg vanaf 2016 weer één ziekenhuis heeft, op twee locaties (plus een derde in Waalwijk). Bestuursvoorzitter Bart Berden van het ETZ: “Door de fusie werd op het juiste moment de kracht van beide ziekenhuizen gebundeld, waardoor ook de komende decennia goede medisch specialistische zorg is geborgd voor de regio Midden-Brabant.”

Coronacrisis

In het boek komen ook enkele recente ontwikkelingen op medisch en verpleegkundig vlak aan bod. In de oorspronkelijke opzet zou dit de afsluiting van het boek zijn, maar dat werd doorkruist door de coronacrisis, waarin het ETZ ook landelijk een prominente rol speelde. Het laatste hoofdstuk is daardoor gewijd aan de dramatische periode februari – juni 2020. Daarop vooruitlopend worden in korte paragrafen twee epidemieën beschreven die Tilburg in de jaren vijftig troffen: pokken en poliomyelitis. 
Rob Wolf: “Omdat ik medewerkers van hoog tot laag heb geïnterviewd, laat het boek op indringende en persoonlijke wijze zien hoe zij de eerste coronagolf (februari – juni 2020) in het ETZ hebben ervaren. Lezers maken mee hoe het crisisbeleidsteam in maart ‘code zwart’ net wist te voorkomen en hoe artsen en verpleegkundigen van de Spoedeisende Hulp, de IC en de corona-afdelingen onder extreem moeilijke omstandigheden zorg verleenden aan een ongekend aantal doodzieke patiënten.”

‘Met of tegen elkaar’ is voor € 24,50 te koop bij boekhandel Gianotten Mutsaers in Tilburg.
Het boek Met of tegen elkaar gaat over de 75 jaar durende worsteling van bestuurders, medisch specialisten en de Tilburgse politiek of de stad beter geholpen is met één dan wel twee ziekenhuizen.

Bronnen: ETZ, FOTO’S: ETZ Fotografie & Film I Ellen den Ouden
Datum: 15 maart 2021