Amsterdam UMC gaat samen met UMC Groningen onderzoek doen naar de werking van de Cognitive FX-behandeling, een Amerikaanse behandeling voor langdurige klachten na een hersenschudding. Dit heeft de Hersenstichting deze week laten weten in een persbericht. Zij financieren de studie met 200.000 euro.

“De CFX-behandeling is behoorlijk kostbaar”, vertelt Marsh Königs, neurowetenschapper bij Amsterdam UMC en hoofdonderzoeker. “Mensen betalen dat nu met spaargeld, een extra hypotheek of crowdfunding. Ik vind dat behoorlijk problematisch omdat we niet weten of dit effectieve zorg is. Hoewel patiënten positieve ervaringen delen, er is geen onafhankelijk onderzoek naar de behandeling gedaan. Daar moet verandering in komen.”

Langdurige klachten

Van alle mensen die bij de huisarts komen met een hersenschudding houdt tien tot dertig procent last van ernstige en langdurige klachten, zoals hoofdpijn, duizeligheid en concentratieproblemen. Om daar vanaf te komen reizen elk jaar honderden patiënten naar Amerika om de Cognitive FX-behandeling te ondergaan. De kosten kunnen oplopen tot €15.000 per behandeling. Dat wordt niet vergoed door verzekeraars. 

De behandeling

Bij deze behandeling wordt eerst een zogenaamde functionele MRI afgenomen om hersenactiviteit in kaart te brengen. Op basis daarvan krijgt de patiënt een druk behandelschema van een week met cognitieve en fysieke training. “Het zijn voor een deel bekende strategieën die we ook in Nederland aanbieden”, vertelt Königs. “Alleen verspreiden wij die over een veel langere periode en is de insteek bij CFX meer gericht op genezing.” Na een week krijgt de patiënt opnieuw een functionele MRI om te zien of de hersenactiviteit verbeterd is. Volgens Amerikaans onderzoek, uitgevoerd door de aanbieders zelf, zijn de resultaten positief. Königs: ”Onafhankelijk bewijs over de effectiviteit ontbreekt.”

Beter begrijpen

De Nederlandse onderzoekers willen de CFX-behandeling allereerst beter begrijpen. De onderdelen van de behandeling worden geïnventariseerd in interviews met de oprichters van CFX. Met een landelijke werkgroep van experts worden mogelijke werkzame mechanismen vastgesteld, waarbij ook aandacht is voor verwachtingseffecten. Vervolgens volgen de onderzoekers patiënten – die van plan zijn om naar Amerika te gaan – voor, tijdens en na de behandeling. Er wordt gekeken hoe zij zich voelen, hoe ze de behandeling hebben ervaren en hoe ze verschillende tests maken. Ook gaan de onderzoekers na of er verschillen tussen patiënten zijn en worden de hersenscans onafhankelijk bestudeerd. 

Königs: “Als we duurzame positieve effecten zien, kunnen we een vervolgonderzoek naar de effectiviteit opzetten. Zo’n vervolgstudie is veel duurder, daarom doen we eerst dit verkennende onderzoek waarbij we veranderingen observeren.” En als dat effect er niet is? “Dan kunnen we mensen die van plan zijn het vliegtuig naar Amerika te nemen in elk geval goed voorlichten over wat ze van de behandeling mogen verwachten.”

Bron: Amsterdam UMC

Datum 19 maart 2021