Vrijdag 18 september, 11.00 uur
Promotie Merle Stellingwerf (locatie AMC)

Blindedarmverwijdering helpt bij chronische darmontsteking
Het verwijderen van de blindedarm vermindert het aantal keren dat artsen de dikke darm moeten weghalen met 84 procent. Bijna de helft van patiënten met een chronische darmontsteking colitis ulcurosa (CU) melden een verbetering na deze ingreep. Een kwart van deze patiënten was na vier jaar in volledige remissie. Dit schrijft Stellingwerf in haar proefschrift over de beste chirurgische behandeling bij een chronische ontsteking van de darm.
Ze deed haar onderzoek omdat er steeds meer bewijs is dat een blindedarmverwijdering een positief effect heeft op CU. Ze keek naar het effect op het ziektebeloop van een chronische darmontsteking zoals het ondergaan van een verwijdering van de dikke darm en het ontwikkelen van dikkedarmkanker. Ze keek ook naar de functionaliteit en mogelijke complicaties na een dikkedarmverwijdering bij patiënten met CU met het aanleggen van een ileo-anale pouch, waarbij een nieuwe endeldarm is gemaakt van het laatste stukje dunne darm. En op perianale fistels bij de ziekte van Crohn.
Ze constateert dat het het beste lijkt om een dikkedarmverwijdering in twee operaties te plannen zonder tijdelijk stoma. Wanneer naadlekkage als complicatie optreedt, kan dit effectief met een endo-sponge behandeld worden. Voor perianale fistels meldt ze dat deze definitief gesloten kunnen worden met verschillende chirurgische technieken die ook effectief zijn in patiënten met de ziekte van Crohn.
In Nederland hebben zo’n vijftigduizend mensen last van colitis ulcerosa, en bij ongeveer een kwart verwijderen artsen de dikke darm omdat medicijnen niet meer helpen. Wanneer een blindedarmverwijdering het ziektebeloop verbetert, zal dit een aanzienlijk effect hebben op de patiënt en de kosten in de gezondheidszorg omdat dit een relatief eenvoudige operatie is. Bij patiënten die alsnog een dikkedarmverwijdering ondergaan, is het belangrijk complicaties te voorkomen. Ook perianale fistels zijn een veelvoorkomend probleem (2850 operaties per jaar) wat pijn geeft rondom de anus met verlies van pus en ontlasting. Adequate behandeling heeft een positieve invloed op de gezondheid en kwaliteit van leven van de patiënt.
Link naar proefschrift
—

Vrijdag 18  september, 11.45 uur (Aula VU)
Promotie Olga Hamming-Vrieze

Adaptieve bestraling bij hoofd-hals-kanker
Olga Hamminga-Vrieze richt zich op de selectie van patiënten met hoofd-hals-kanker voor adaptieve bestraling. Adaptieve bestraling betekent dat de bestralingsdosis voor of tijdens de behandeling (gegeven in 35 dagelijkse toedieningen in 6-7 weken tijd) aangepast wordt aan individuele kenmerken van de patiënt om enerzijds precisie te vergroten en anderzijds een betere match te creëren tussen behandeling en patiënt.
Anatomische adaptieve bestraling:
In een klein deel van de hoofd-hals-kanker patiënten die een bestraling ondergaan treden anatomische veranderingen (bijvoorbeeld gewichtsverlies) op die de dosisverdeling verslechteren. In dit proefschrift toont ze aan dat de dosisverdeling aanzienlijk kan verbeteren met adaptatie, maar dat de selectie van deze patiënten een uitdaging is. Evaluatie van anatomische veranderingen lijkt hierbij minder accuraat dan evaluatie van dosisverschillen tussen geplande en daadwerkelijk gegeven bestralingsdosissen.

In het tweede deel van dit proefschrift worden verschillende biomarkers onderzocht om hoofd-hals-kanker behandeling te individualiseren, voorbeelden zijn biomarkers die zuurstofopname of activiteit meten in de tumor. Door verandering van biomarkers te meten tijdens de behandeling kunnen patiënten geselecteerd worden waarbij aanpassing van de behandeling noodzakelijk is, bijvoorbeeld door lokaal een hogere bestralingsdosis toe te dienen.
Door individuele adaptatie van bestralingsbehandelingen wordt verwacht dat de kans op tumorrespons vergroot en bijwerkingen verminderen.
Link naar proefschrift

Datum: 15 September
Bron: Amsterdam UMC